Đề xuất lãi suất 6-7%/năm cho người trẻ mua nhà lần đầu

Trong báo cáo trình Thủ tướng tại Hội nghị sắp tới về thúc đẩy nhà ở xã hội và thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, bền vững, Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) sẽ kiến nghị nhiều giải pháp nhằm khuyến khích phát triển nhà ở thương mại giá vừa túi tiền.

Đáng chú ý, HoREA đề nghị Ngân hàng Nhà nước xây dựng cơ chế cho người trẻ (18-45 tuổi) được vay tín dụng với lãi suất hợp lý, khoảng 6-7%/năm khi mua căn nhà đầu tiên. Khoản vay được bảo đảm bằng chính căn nhà, thời hạn ưu đãi lãi suất khoảng 10-15 năm.

HoREA đánh giá chính sách hỗ trợ lãi suất cho người mua nhà lần đầu có thể tạo nên cú hích, khuyến khích các doanh nghiệp tái cấu trúc các dự án bất động sản hiện hữu, chuyển hướng đầu tư sang phân khúc nhà ở thương mại giá vừa túi tiền và góp phần tái cấu trúc thị trường bất động sản theo hướng an toàn, lành mạnh, bền vững.

"Hiệp hội nhận thấy đa số người trẻ có chí tiến thủ, còn một khoảng đời dài để làm ăn và trả nợ, thông thường sau khoảng 10-15 năm sẽ có thu nhập tăng gấp đôi hoặc hơn gấp đôi, nên hầu như không có rủi ro cho các ngân hàng thương mại cho vay", văn bản nêu rõ.

Theo dữ liệu từ Batdongsan.com.vn cho thấy thời điểm năm 2014, với GDP bình quân đầu người tương đương khoảng 5,5 triệu đồng/tháng, một người trẻ (25-40 tuổi ) mất 22 năm để mua được một căn hộ chung cư 60 m2 giá 1,5 tỷ đồng (điều kiện lãi suất huy động khoảng 6%/năm).

Còn đến năm 2024, khi GDP bình quân đầu người tăng lên tương ứng khoảng 9,5 triệu đồng/tháng, cùng căn hộ diện tích trên, giá đã lên đến 3 tỷ đồng và người trẻ cần làm việc, tích cóp ít nhất 26 năm mới mua được. Tuy nhiên, khả năng này chỉ diễn ra trong điều kiện lãi suất huy động 4,5%/năm. Nếu lãi suất cao hơn thì số năm cần tích luỹ có thể tăng lên trên 30 năm, chưa tính giá nhà có thể tăng thêm.

Dữ liệu nghiên cứu của Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) mới đây cũng cho thấy khả năng chi trả nhà ở tại Hà Nội liên tục sụt giảm trong vài năm qua. Hiện tại, mức thu nhập tối thiểu để mua một căn nhà có giá trung bình tại Hà Nội cao hơn khoảng 2,3-10 lần so với thu nhập trung bình của hộ gia đình.

Báo cáo của VARS dẫn số liệu của Tổng cục Thống kê, cho biết thu nhập bình quân tháng của lao động tại Hà Nội trong quý III/2024 đạt 10,7 triệu đồng/tháng. Giả định một hộ gia đình có 2 người trong độ tuổi lao động, tổng thu nhập hộ sẽ vào khoảng 21,4 triệu đồng/tháng.

Như vậy, với mức giá sơ cấp căn hộ trung bình trong năm 2024 đạt 70 triệu đồng/m2, để có thể mua một căn hộ tại Hà Nội, người mua cần có mức thu nhập tối thiểu dao động từ 45 triệu đến 210 triệu đồng mỗi tháng, tùy khu vực.

"Sự chênh lệch giữa thu nhập trung bình thực tế và giá nhà khiến việc sở hữu nhà ở tại Hà Nội hiện nay không những là thách thức mà còn là không thể đối với đại đa số các hộ gia đình có mức thu nhập ở mức trung bình, thậm chí là khá", báo cáo của VARS nêu.

Hiệp hội cũng cho rằng, thị trường nhà ở TP HCM năm 2024 vẫn tiếp tục tình trạng thiếu nguồn cung dự án nhà ở dẫn đến thiếu nguồn cung sản phẩm nhà ở. Đáng quan ngại là kể từ năm 2021 đến nay, trong các dự án nhà ở mới không còn loại nhà ở thương mại giá vừa túi tiền có giá bán dưới 30 triệu đồng/ m2 và rất thiếu nhà ở xã hội.

Ngược lại, phân khúc nhà ở cao cấp từ năm 2020 - 2023 liên tục chiếm tuyệt đại đa số trên thị trường với khoảng 70% số lượng nhà ở đưa ra thị trường hàng năm là nhà ở cao cấp. Năm 2024, lần đầu tiên các dự án nhà ở đưa ra huy động vốn trên thị trường chỉ còn loại nhà ở cao cấp, chẳng những không còn loại nhà ở thương mại giá vừa túi tiền, mà cũng không còn nhà ở trung cấp dẫn đến thị trường nhà ở TP HCM phát triển không cân bằng, không bền vững.

Giá nhà tại TP HCM tăng liên tục trong các năm qua cho đến nay vẫn "neo" ở mức giá rất cao như giá căn hộ cao cấp năm 2024 lên đến 90 triệu đồng/ m2, bình quân khoảng 9,7 tỷ đồng/ căn (đây là giá sơ cấp khi phê duyệt dự án, chưa phải là giá bán ra), vượt quá khả năng tài chính của số đông người có thu nhập trung bình, người có thu nhập thấp đô thị. Chính điều này khiến việc mua nhà tại TP HCM của thế hệ trẻ ngày càng khó thực hiện hơn.