Khoảng 43% nữ và 31% nam giới mắc ít nhất một loại rối loạn tình dục. Trong đó, chứng cuồng dâm phổ biến hơn ở nam, dao động từ 3,9-30% so với 2,1-25% ở nữ. Đó là con số được đưa ra trong buổi Hội thảo: Xu hướng tình dục quá mức do Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai tổ chức.
Cần hiểu rõ về chứng cuồng dâm
Cuồng dâm là hành vi tình dục cưỡng bức, bao hàm "một mô hình dai dẳng về việc không kiểm soát được các xung động hoặc thúc giục tình dục dữ dội, dẫn đến hành vi tình dục lặp đi lặp lại".
TS.BS. Nguyễn Thị Phương Mai, Phòng Điều trị Rối loạn liên quan Stress và Sức khoẻ Tình dục, Viện Sức khoẻ Tâm thần cho biết: Để xác định một người mắc chứng Rối loạn hành vi tình dục cưỡng bức (CSBD) có thể dựa trên một số yếu tố.
Người bị mắc chứng cuồng dâm thường có hành vi tình dục lặp đi lặp lại để giảm cảm giác lo lắng, buồn chán, cô đơn. Ảnh minh họa
Cụ thể, các yếu tố đó bao gồm: Hành vi tình dục lặp đi, lặp lại trở thành trọng tâm trong cuộc sống khiến người bệnh bỏ bê sức khỏe và chăm sóc cá nhân hoặc các sở thích, hoạt động trách nhiệm khác. Bản thân cá nhân đó có nhiều nỗ lực để kiểm soát hoặc giảm đáng kể hành vi tình dục lặp đi lặp lại nhưng không thành công. Tình dục trở thành tâm điểm trong cuộc sống khiến nó có thể trở thành nguyên nhân của xung đột hôn nhân, ảnh hưởng đến tài chính hoặc pháp lý và tác động tiêu cực đến sức khỏe….
Bên cạnh đó, CSBD còn có các đặc điểm sau: CSBD có thể được biểu hiện bằng nhiều hành vi khác nhau, gồm hành vi tình dục với người khác, thủ dâm, sử dụng nội dung khiêu dâm, cybersex (quan hệ tình dục trên internet), quan hệ tình dục qua điện thoại và các dạng hành vi tình dục lặp đi lặp lại khác. Những người bị CSBD thường tham gia vào hành vi tình dục để đáp lại cảm giác lo lắng, buồn chán, cô đơn hoặc các trạng thái tình cảm tiêu cực khác.
Methamphetamin (đập đá) có thể là nguyên nhân dẫn đến cuồng dâm
Bàn về căn nguyên của chứng cuồng dâm, TS.BS. Phương Mai chia sẻ: Có nhiều yếu tố dẫn đến hội chứng cuồng dâm trong đó có liên quan đến yếu tố gen. Các nghiên cứu biểu sinh gen đã chỉ ra chứng cuồng dâm có liên quan đến việc giảm mức độ methyl hóa DNA tại vị trí bắt đầu phiên mã của yếu tố giải phóng corticotropin. Dopamine và serotonin được coi là đóng vai trò trung tâm trong sinh bệnh học của các rối loạn giải tỏa bản năng tình dục, loạn dục, cuồng dâm.
Các hormone: ở người mắc chứng cuồng dâm có nồng độ LH tăng cao đáng kể khi đáp ứng với GnRH, trong khi đó nồng độ nền của LH và testosterone không thay đổi. Điều này gợi ý sự rối loạn của trục hạ đồi - tuyến yên - sinh dục.
Các nghiên cứu gần đây cho thấy những người có hành vi cuồng dâm trải qua ham muốn tình dục thường xuyên hơn và nhiều hơn khi tiếp xúc với các kích thích tình dục, và sự hoạt động nhiều hơn được quan sát thấy ở vùng nhân đuôi, thùy đỉnh dưới, vỏ não hồi đai trước, đồi thị. Các nghiên cứu trên động vật cũng đã chỉ ra việc cắt bỏ vùng thái dương và các vùng vỏ não khác góp phần làm tăng hứng thú tình dục, hoạt động tình dục quá mức, hành vi bị thoát ức chế và cuồng dâm.
Bên cạnh đó, có những yếu tố sinh học khác liên quan đến cuồng dâm như những thay đổi trong thời kỳ tiền kinh nguyệt và việc tiếp xúc với các hormone gây hưng phấn trong thời thơ ấu hoặc trong tử cung.
Một điều đáng chú ý, cuồng dâm ở tuổi trưởng thành liên quan đến tỷ lệ cao các chấn thương thời thơ ấu gồm lạm dụng tình dục. Với phụ nữ, tỷ lệ lạm dụng và mức độ nghiêm trọng cao hơn. Thanh thiếu niên và người lớn bị CSBD thường gặp tỷ lệ cao các rối loạn phát triển tâm thần, hành vi hoặc thần kinh, gồm rối loạn do sử dụng chất gây nghiện. Một số loại chất được sử dụng để giải trí như methamphetamin có thể góp phần vào hành vi cuồng dâm.
Sử dụng chất kích thần như methamphetamin (đập đá) có thể là nguyên nhân dẫn đến cuồng dâm. Ảnh minh họa
Dưới góc độ y học, cuồng dâm có thể là rối loạn chính hoặc là triệu chứng của một bệnh hoặc tình trạng y tế khác. Cuồng dâm là triệu chứng trong một số bệnh như: rối loạn nhân cách ranh giới, hưng cảm, rối loạn cảm xúc lưỡng cực hưng cảm, rối loạn loại phân liệt, bệnh Pick, tự kỉ, ADHD, Alzheimer và nhiều loại chấn thương não, hội chứng Klüver - Bucy, hội chứng Kleine - Levin và nhiều bệnh thoái hóa thần kinh khác… Cuồng dâm cũng có thể xuất hiện dưới dạng tác dụng phụ của thuốc, như các loại thuốc điều trị bệnh Parkinson.
Các hành vi cuồng dâm được các bác sĩ và nhà trị liệu xem xét khác nhau như một loại rối loạn ám ảnh, một chứng nghiện, hoặc rối loạn xung động. Vì vậy, người bệnh hoặc người nhà người bệnh khi thấy có những biểu hiện trên thì không nên đánh giá đó là vấn đề suy đồi đạo đức hay phẩm giá con người mà hãy nhận thức đó là một bệnh. Từ đó, gạt bỏ những e ngại để đến những cơ sở chuyên khoa Tâm thần khám, tư vấn và điều trị càng sớm càng tốt.
