Vì sao Bộ Công thương đề xuất tăng nhập khẩu điện từ Trung Quốc và Lào đến năm 2030

Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế bền vững với tốc độ hai chữ số trong những năm tới, nhằm đạt ngưỡng quốc gia thu nhập cao vào năm 2045. Để hỗ trợ mục tiêu này, nhu cầu tiêu thụ điện hàng năm dự kiến tăng 12-14%.

Theo dự thảo điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, Bộ Công Thương ước tính công suất hệ thống điện Việt Nam cần đạt 210.000 MW vào năm 2030 và tăng lên 840.000 MW vào năm 2050, vượt lần lượt 35% và 50% so với quy hoạch hiện tại.

Đồng thời phát triển các nguồn điện nội địa như thủy điện, điện khí, và năng lượng tái tạo, nhập khẩu điện là phương án bổ sung quan trọng nhằm đảm bảo nguồn cung.

Bộ Công Thương dự báo, đến năm 2030, điện nhập khẩu có thể chiếm 5% tổng công suất nguồn lắp đặt, tăng đáng kể so với mức hiện tại. Cụ thể, Việt Nam dự kiến nhập khẩu 3.700 MW từ Trung Quốc, tăng thêm 3.000 MW so với quy hoạch trước đó.

Hiện Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đang đàm phán tăng lượng điện mua từ Trung Quốc lên 19 tỷ kWh mỗi năm từ 2027-2028, thông qua trạm biến áp và đường dây 500 kV kết nối từ biên giới.

Với Lào, công suất nhập khẩu điện dự kiến đạt 6.800 MW vào năm 2030, cao hơn gần 1,6 lần so với mức 4.300 MW trong Quy hoạch điện VIII. Hiện Việt Nam nhập khẩu khoảng 1.000 MW điện từ Lào qua các đường dây 220 kV liên kết. Theo hiệp định giữa hai chính phủ, tổng công suất nhập khẩu từ nước này dự kiến tăng lên 5.000-8000 MW vào năm 2030.

Ngoài điện nhập khẩu, khi điều chỉnh Quy hoạch điện VIII Bộ Công Thương cũng đưa ra kịch bản phát triển tăng các nguồn điện trong nước tới 2030. Chẳng hạn, so với quy hoạch hiện hành, nhà điều hành dự kiến cả nước sẽ tăng thêm 30.000 MW điện mặt trời, thủy điện nhỏ 5.700 MW; điện gió trên bờ 6.000 MW. Ngoài ra, còn các nguồn pin tích năng 12.500 MW, điện sinh khối 1.400 MW, linh hoạt (LNG kết hợp năng lượng tái tạo) 2.700 MW...

Việc cân đối giữa phát triển nội lực và nhập khẩu năng lượng từ các nước láng giềng như Trung Quốc, Lào không chỉ giúp Việt Nam đảm bảo nguồn cung điện ổn định mà còn hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế bền vững. Trong bối cảnh nhu cầu điện năng tiếp tục tăng cao, các giải pháp đồng bộ từ phát triển năng lượng tái tạo, nâng cấp hạ tầng lưới điện đến đàm phán hợp tác quốc tế sẽ là nền tảng quan trọng để Việt Nam tiến gần hơn tới mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045.