Kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết năm 2030, ước tính 7.500 tỷ đồng/năm

Chiều 26/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV tiến hành biểu quyết thông qua Nghị quyết của Quốc hội về miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp.

Kết quả biểu quyết điện tử cho thấy, với đa số đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua nghị quyết kéo dài thời gian miễn thuế đất nông nghiệp.

Nghị quyết chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Theo đó, Quốc hội quyết nghị kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp được quy định tại Nghị quyết 55/2010 của Quốc hội về miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp, đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị quyết 28/2016 và Nghị quyết 107/2020 đến hết ngày 31/12/2030.

Theo báo cáo của Cơ quan chủ trì soạn thảo, với đề xuất kéo dài thời gian miễn thuế như quy định hiện hành đến hết năm 2030, số thuế sử dụng đất nông nghiệp được miễn khoảng 7.500 tỷ đồng/năm.

Trước khi các đại biểu tiến hành bấm nút thông qua, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi đã trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo nghị quyết.

Nêu quan điểm của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về ý kiến một số đại biểu đề nghị sửa đổi toàn diện Luật Thuế sử dụng đất nông nghiệp, ông Mãi cho biết, việc sửa đổi toàn diện luật này cần được đặt trong tổng thể công tác tổng kết, đánh giá toàn bộ các chính sách thuế và phí liên quan đến sử dụng đất.

Ông nêu rõ, hiện Chính phủ chưa triển khai đánh giá tổng thể các vấn đề nêu trên để có thể báo cáo các cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Đồng tình với quan điểm trước mắt tiếp tục ban hành Nghị quyết về việc kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp như đề nghị của Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ triển khai tổng kết, đánh giá chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp qua thời gian dài thực hiện.

Cùng với đó, đánh giá tổng thể các chính sách về thuế, phí đối với đất đai nói chung để đề xuất các chính sách về thuế và phí áp dụng với việc sử dụng đất, trong đó có đất nông nghiệp một cách phù hợp, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Trường hợp cần thiết, nghiên cứu đề xuất sửa đổi Luật Thuế sử dụng đất nông nghiệp cho phù hợp với thực tiễn và yêu cầu quản lý trong giai đoạn mới, đáp ứng các yêu cầu đã được nêu trong các kết luận, nghị quyết của Đảng, ông Mãi nêu quan điểm của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Ngoài ra, ông cũng cho hay, một số ý kiến đề nghị không miễn thuế đối với trường hợp để đất bỏ hoang, không sản xuất, sử dụng không đúng mục đích.

Không mở rộng đối tượng miễn thuế

Một số ý kiến đề nghị quy định nguyên tắc và điều kiện, tiêu chí cụ thể để được miễn thuế, đồng thời có chế tài xử lý các trường hợp lợi dụng chính sách để sử dụng đất sai mục đích hoặc tích tụ đất đai và để đất hoang hóa.

Về vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, thực tế tình trạng sử dụng đất sai mục đích, đất hoang hóa, gây lãng phí nguồn lực vẫn diễn ra khá phổ biến.

Tuy nhiên, việc quy định cụ thể các tiêu chí để xác định đúng đối tượng được miễn thuế, không miễn thuế đối với đất bỏ hoang, sử dụng không đúng mục đích cần có thời gian nghiên cứu, chuẩn bị một cách phù hợp. Dự án Nghị quyết về việc tiếp tục miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp của Chính phủ trình Quốc hội vào thời điểm này chưa giải quyết được các vấn đề nêu trên.

Bên cạnh đó, Luật Đất đai năm 2024 đã có một số quy định nhằm góp phần khắc phục tình trạng bỏ hoang đất nông nghiệp. Đồng thời, pháp luật về đất đai đã quy định thẩm quyền của các cơ quan liên quan trong việc thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về đất đai, áp dụng các chế tài xử lý vi phạm về sử dụng đất.

Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin giữ như dự thảo nghị quyết về đối tượng được áp dụng việc miễn thuế để nghị quyết có thể được ban hành kịp thời, tránh ngắt quãng trong thực hiện chính sách.

Tuy nhiên, cơ quan thường trực của Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ triển khai đánh giá một cách đầy đủ, toàn diện về thực trạng và hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp thời gian qua, hiệu quả của chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với phát triển kinh tế nông nghiệp, đời sống nông dân để xây dựng các giải pháp chính sách phù hợp.

Trước mắt, đề nghị Chính phủ lưu ý hướng dẫn đầy đủ các quy định của Luật Đất đai và có các giải pháp thiết thực để bảo đảm không xảy ra tình trạng hoang hóa, lãng phí nguồn lực đất đai, phòng tránh và xử lý các trường hợp lợi dụng chính sách, nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng đất nói chung, đất nông nghiệp nói riêng, ông Mãi nhấn mạnh.

Về ý kiến đề nghị xem xét, mở rộng đối tượng được miễn thuế, theo ông Mãi, phạm vi áp dụng chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp theo quy định hiện hành là các hộ gia đình, cá nhân và các tổ chức trực tiếp sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp, trừ phần diện tích đất nông nghiệp nhà nước giao cho tổ chức quản lý nhưng không trực tiếp sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp mà giao cho tổ chức, cá nhân khác nhận thầu theo hợp đồng để sản xuất nông nghiệp thì phải nộp 100% thuế sử dụng đất nông nghiệp trong thời gian nhà nước chưa thu hồi đất.

Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị giữ như dự thảo nghị quyết, không mở rộng đối tượng được hưởng chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp.