Giá gạo châu Á lập đỉnh do nhiều nước mua tích trữ vì hiện tượng El Nino

Gạo trắng 5% tấm của Thái Lan, được xem là loại gạo chuẩn ở châu Á, tăng khoảng 15% trong 4 tháng qua, lên mức 535 đô la Mỹ/tấn, cao nhất kể từ tháng 3-2021, theo dữ liệu của Hiệp hội các nhà xuất gạo Thái Lan (TREA)

Trong khi đó, giá gạo đồ 5% tấm của Ấn Độ gần đây tăng lên mức cao mới trong 5 năm, 412-420 đô la /tấn.

Một thương nhân buôn ngũ cốc ở New Delhi cho biết, giá gạo có thể tăng thêm 20% hơn nếu sản lượng giảm mạnh do hiện tượng El Nino ảnh hưởng đến các vụ mùa lúa gạo thứ hai ở hầu hết các nước châu Á.

Tại Ấn Độ, nơi gieo trồng vụ thứ hai vào tháng 11, diện tích gieo trồng lúa vụ hè tính đến thứ 6 đã giảm 26% so với một năm trước, do lượng mưa trong mùa mưa thấp hơn 8% so với bình thường, theo dữ liệu của chính phủ.

Giá gạo xuất khẩu của Ấn Độ đã tăng 9%, lên mức cao nhất trong 5 năm, sau đợt tăng giá 7% trong tháng trước mà chính phủ trả cho nông dân trong vụ mùa mới.

Theo một doanh nghiệp ngũ cốc có trụ sở tại New Delhi (Ấn Độ), giá gạo có thể tăng thêm 20% hoặc hơn nếu sản lượng giảm mạnh, bởi hiện tượng El Nino có thể khiến sản lượng ở mùa vụ thứ hai trong năm ở hầu hết các nước sản xuất gạo lớn tại châu Á thấp hơn bình thường.

Giá gạo châu Á lập đỉnh 2 năm vì El Nino. Ảnh minh họa

Tổ chức Khí tượng thế giới cho biết hiện tượng El Niño đã phát triển ở vùng nhiệt đới Thái Bình Dương lần đầu tiên sau 7 năm, đe dọa gây hạn hán ở Đông Nam Á. Tuần trước, nhiệt độ toàn cầu đạt mức cao kỷ lục trong 3 ngày (từ ngày 3 đến 5-7). Các nhà khoa học khí hậu cho biết, nguyên nhân nhiệt độ tăng cao là do biến đổi khí hậu và sự xuất hiện của El Niño.

Trong khi những cơn mưa trong mùa mưa hỗ trợ các cánh đồng lúa ở một số vùng của Ấn Độ, nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, thì thời tiết khô hạn đang đe dọa mùa màng ở Thái Lan, nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới. Thái Lan được dự báo sẽ đối mặt với các điều kiện khô hạn lan rộng kể từ đầu năm 2024. Chính phủ Thái Lan đã yêu cầu nông dân chỉ gieo trồng một vụ lúa trong năm nay.

“Vào cuối tháng 9 và tháng 10, chúng ta sẽ bắt đầu thấy rõ ảnh hưởng của thời tiết khô hạn do hiện tượng El Niño. Chúng ta sẽ chứng kiến hoạt động mua tích trữ gạo tiếp tục diễn ra khi vì El Niño có thể sẽ kéo dài sang năm tới”, Chookiat Ophaswongse, Chủ tịch danh dự của TREA nói.

Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan Chookiat Ophaswongse cho biết, vì sự xuất hiện của El Nino, ảnh hưởng từ thời tiết khô nóng sẽ bắt đầu rõ rệt trong tháng Chín và tháng Mười. Điều này đồng nghĩa hoạt động mua tích trữ sẽ tiếp diễn khi El Nino được dự báo kéo dài sang năm sau.

Các nhà nhập khẩu đã bắt đầu tăng tốc tích trữ. Việt Nam dự báo xuất khẩu gạo năm nay lên cao nhất một thập kỷ. Lượng xuất khẩu sang Philippines, Trung Quốc và Indonesia đang tăng vọt.

Nhà sáng lập kiêm CEO hãng nghiên cứu The Rice Trader, Jeremy Zwinger, nhận định các đơn hàng lớn từ Indonesia và Philippines đã đẩy thị trường lên cao. Dù vậy, ông cho biết nguồn cung gạo toàn cầu hiện vẫn dồi dào.

Nắng nóng cũng có khả năng đe dọa nhiều khu vực tại miền Nam Trung Quốc vài ngày tới. Theo Cục Khí tượng Trung Quốc, nhiệt độ có thể lên 40 độ C tại Hồ Nam và Giang Tây, các tỉnh trồng lúa hàng đầu nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo "rủi ro cao" là nắng nóng sẽ khiến lúa tại những nơi này chín sớm.